Wrzesień w ogrodzie to pracowity miesiąc. Od tego, ile czasu poświęcimy pielęgnacji ogrodu, zależy jego wygląd w następnym sezonie. To przede wszystkim czas zbiorów owoców i warzyw ale też miesiąc, w którym żegnamy lato i rozpoczynamy przygotowania do zimy.
Zobacz jakie prace ogrodnicze we wrześniu są najważniejsze.
We wrześniu pogoda sprzyja sadzeniu, dlatego w tym czasie warto uzupełniać rabaty i kępy krzewów o nowe egzemplarze. Pomyślmy też o kolejnej wiośnie: to najlepszy czas na sadzenie kwitnących gatunków cebulowych. Pod koniec miesiąca czyścimy i chowamy meble ogrodowe. Warto też zrobić przegląd narzędzi i sprzętu ogrodniczego; w razie potrzeby zawozimy narzędzia do serwisu, aby wiosną były w pełni sprawne.
Około 23 września nastąpi jesienne zrównanie dnia z nocą i ten właśnie dzień przyjęliśmy uważać za pierwszy dzień jesieni. Choć wrzesień w ogrodzie jest jeszcze słoneczny i ciepły, promienie słońca już nie dostarczają tyle ciepła, co w sierpniu. Musimy się liczyć z chłodnymi nocami i możliwością wystąpienia pod koniec miesiąca porannych przymrozków.
Wrzesień w sadzie
Wrzesień w ogrodzie owocowym jest obfitym miesiącem, gdyż możemy rozpocząć zbiory jesiennych jabłek i gruszek. Właściwy termin zbioru owoców przypada na 1 do 2 tygodni przed osiągnięciem dojrzałości. Aby nie przegapić tego momentu, warto obserwować sad i rozpocząć zbieranie, gdy pierwsze owoce samodzielnie zaczną spadać z drzew.
Zbieramy również średnio późne i późne odmiany śliw, wczesne odmiany winorośli z uprawy gruntowej, jeżyny i maliny.
Powoli zbliża się czas na jesienne sadzenie drzew i krzewów owocowych. Zanim przystąpimy do tej czynności, konieczne jest wcześniejsze przygotowanie gleby.
Opadłe z naszych drzew owoce i liście z widocznymi objawami porażenia chorobowego trzeba zebrać, a następnie głęboko zakopać lub spalić. W ten sposób ograniczamy źródło rozprzestrzeniania się infekcji na lata następne. Jeżeli drzewa są silnie porażone, należy je usunąć i przygotować się do nowych nasadzeń w październiku.
Na pniach śliw warto założyć opaski z papieru falistego (częścią pofalowaną do spodu). To pozwoli nam wyłapać, wychodzące z owoców i schodzące na zimowanie, gąsienice owocówki śliwkóweczki.
Piędzik przedzimek wiosną może być sprawcą pojawienia się dziur w liściach, pogryzień pąków kwiatowych, poniszczonych zawiązków owoców u jabłoni, gruszy, śliw, wiśni, czereśni, a także niektórych drzew ozdobnych. Zwalczamy go na przełomie września i października montując na pniach pułapki lepowe w postaci papierowego lub foliowego lejka pokrytego od spodu substancją klejącą, opasającego pień drzewa. Pułapki te zatrzymają wędrujące w górę pnia samice. Ten zabieg pozwoli uniknąć stosowania opryków chemicznych przeciwko temu szkodnikowi w okresie wiosennym.
Jeżeli wiosną wśród krzewów malin widoczne były maleńkie muchówki (dł. 2 mm), to mógł być to pryszczarek malinowiec. Larwy tego szkodnika są beznogie, pomarańczowe, długości do 2,5 mm. Larwy żerują w grupach, po kilka lub kilkanaście sztuk, pod skórką pędu. Tutaj wydzielają substancje enzymatyczne, które powodują rozrastanie się tkanki i tworzenie na pędzach malin galasowatych narośli długości 5 cm i szerokości do 3 cm. Larwy żerują i zimują w tych właśnie naroślach. Aby pozbyć się larw tego szkodnika, wszystkie porażone i zniekształcone pędy (z naroślami) wycinamy nisko nad ziemią, a podłoże wokół krzewów ściółkujemy.
Wrzesień w ogrodzie warzywnym
Wrzesień w ogrodzie warzywnym to także okres zbiorów. W tym miesiącu należy zakończyć zbiory warzyw ciepłolubnych, takich jak ogórki (i inne dyniowate), papryka i pomidory gdyż w każdej chwili mogą wystąpić przymrozki, a nawet minimalne spadki temperatury poniżej 0°C będą zabójcze dla tych roślin. Pomidory należy zebrać wszystkie i nie w pełni dojrzałe ułożyć w pomieszczeniach, gdzie temperatura utrzymuje się w na poziomie 10°C. Można też wyrwać całe krzaczki i powiesić w suchym i chłodnym miejscu, gdzie powoli dojrzeją.
Zbieramy bób i fasolę na suche ziarno (fasolę na suche nasiona wyrywamy gdy już liście zżółkną i zaczynają opadać, zaś strąki są kremowe lub żółtawe i podeschnięte), oraz cebulę na zimowe przechowanie.
Rozpoczynamy również zbiory warzyw korzeniowych, m.in. buraków, marchwi, pietruszki i selera.
Można jeszcze zbierać niektóre rośliny przyprawowe, takie jak lubczyk ogrodowy i cząber.
Po zakończeniu zbiorów resztki roślin, które były porażone przez choroby, należy usunąć i spalić. Resztki roślin zdrowych warto przeznaczyć na kompost.
Pod koniec miesiąca warto przekopać glebę w ogrodzie warzywnym. Jest to szczególnie ważne na glebach ciężkich, ponieważ ziemia pozostawiona na zimę w tzw. ostrej skibie (po przekopaniu nie zagrabiać i nie wyrównywać) pod wpływem mrozu nabiera lepszej struktury i staje się lepiej przepuszczalna dla wody. Przy okazji część szkodników, wydobyta na powierzchnię w czasie przekopywania, zginie zimą podczas mrozów.
Wrzesień w ogrodzie ozdobnym
Wrzesień w ogrodzie ozdobnym to czas, kiedy możemy jeszcze podziwiać ostatnie kwiaty lata.
Systematycznie usuwamy z pędów więdnące kwiaty róż powtarzających kwitnienie. Dzięki temu zabiegowi krzewy te również będą dłużej kwitły. Jeżeli natomiast uprawiamy róże ogrodowe nie powtarzające kwitnienia, możemy przyciąć ich pędy i przygotować sadzonki pędowe.
Powoli możemy rozpocząć sadzenie drzew i krzewów ozdobnych oraz sadzenie roślin cebulowych. Aby cebulki zabezpieczyć przed atakami chorób grzybowych warto je przed sadzeniem zaprawić mocząc w roztworze preparatu grzybobójczego do zaprawiania cebul.
Na rabatach wśród roślin cebulowych warto posadzić czosnek niedźwiedzi. Ozdobę stanowi wprawdzie niewielką ale jego czosnkowy zapach odstrasza niektóre szkodniki roślin, zaś wiosną liście czosnku niedźwiedziego będzie można wykorzystać do sałatek.
Sadzimy wrzosy, które jesienią pięknie kwitną. Najlepsze do założenia wrzosowej rabaty są stanowiska słoneczne z lekką i przepuszczalną, próchniczą glebą o pH 3,5 do 5,0.
Początek września to ostatni moment aby wysadzić na rabaty rośliny dwuletnie, takie jak bratki czy stokrotki. Wówczas pięknie zakwitną na wiosnę.
Możemy przystąpić do przesadzania bylin.
Letnie kwiaty, które już zakończyły swój żywot, warto jest przeznaczyć na kompost.
W suche i słoneczne dni zbieramy nasiona roślin jednorocznych.
Już we wrześniu w ogrodzie pojawią się pierwsze opadające z drzew liście.
Trawnik we wrześniu
Trawnik we wrześniu kosimy regularnie, najlepiej raz w tygodniu. Wrzesień jest jeszcze miesiącem intensywnego wzrostu traw.
Druga połowa września to doskonały czas na sadzenie krokusów na trawniku. Dzięki temu wiosną, zaraz po stopnieniu śniegu, gdy trawa nie wygląda jeszcze okazale, ozdobą trawnika staną się właśnie kwiaty krokusów.